گردشگری و بومگردی

تاریخچه اقامتگاه بوم گردی

در این مقاله قصد داریم شما عزیزان را با تاریخچه اقامتگاه بومگردی آشنا سازیم ، با چترآتا همراه باشید ، در این باره بیشتر بدانید. برای رزرو و اجاره اقامتگاه بوم گردی می‌توانید از طریق سایت چتراتا اقدام نمایید.

تعریف اقامتگاه بوم گردی

اقامتگاه های بومگردی، اقامتگاه‌هایی هستند که در محیط‌های طبیعی و بومی با رعایت ضوابط زیست ‌محیطی و به شکلی سازگار با معماری بومی، بافت تاریخی و سیمای طبیعی منطقه تاسیس شده و ضمن حداکثر تعامل با جامعه محلی و توجه به اقلیم، زمینه حضور گردشگران را با کیفیتی قابل قبول و تعریف شده فراهم می‌نمایند. حاصل اقامت در خانه‌های محلی، فضای صمیمانه‌تر بین گردشگر و جامعه محلی، آشنایی با شیوه زندگی اقوام، روستاهای مختلف و ایجاد درآمد برای بومیان منطقه است.

تاریخچه اقامتگاه بوم گردی

شاید بتوان اولین موسسان مسافرخانه ها را بعضی از خانواده ها دانست . اینان با در اختیار گذاشتن اتاق جهت استراحت و تهیه غذایی مفید و سالم و حتی مکانی برای نگهداری حیوانات و با دریافتی اندک از افراد پذیرایی میکردند که بنام تختخواب و صبحانه بود بررسیها حاکی از آنست که تعدادی زیادی مسافرخانه که اغلب در مسیر راههای عمومی و یا پناهگاهها و استراحتگاه ها ایجاد شده است در روم باستان بوده است که بیشتر مورد توجه مقامات دولتی و شخصیتهای کشوری قرار میگرفت . در آسیا هم این مکانها بر سر مسیر کاروانها بود بطوری که زائرانی که به مناطق زیارتی سفر میکردند از این مکانها برای استراحت و تهیه غذا استفاده میکردند . شاید در همه کتابهایی که درباره تاریخ و جغرافیای ایران نوشته شده و در همه سفرنامه های جهانگردان از توجه به راه و ساختمانهای پیوسته به آن و همچنین راهداری و پست منظم از روزگاران بسیار کهن سخن رفته باشد و نیز وجود واژه هایی چون ساباط و رباط و برید در زبانهای زنده و مرده جهان که از گویشهای کهن ایرانی گرفته شده مؤید این نظر است که پهناوری سرزمین و دوری شهرها و آبادیهای ایران و کشورهای همسایه ، ایرانی را ناچار میکرده است که راههای پاکیزه و امن داشته باشد و منزل به منزل و آبادی به آبادی آسایشگاه بسازد و نیز برای اینکه کاروانها در بیابان راه خود را بیابند برجها و میلهایی برافرازد که از دور مانند برج دریایی رهسپاران را راهنمایی کند . در میان نام ساختمانهایی که بیرون از شهر و در کنار جاده ها بگوش میخورد نام کهن کربات یا کارباط که با کاروان پیوستگی تمام دارد این واقعیت را میرساند که کاروانهای ایرانی و غیر ایرانی حتی در دشتهای دراز و پهناور بی سر و سامان نبوده اند و به آسانی و آسودگی کالا و مسافر را از خاور به باختر و از شمال به جنوب میبرده اند. هر چند میلهای راهنمایی که در سراسر ایران زمین بخصوص در بیابانها و جنگلها وجود دارند امروزه اغلب تبدیل به آرامگاه شده ولی از نام میل که میتوان آنرا به میان راه تعبیر کرد و نام ویژه آنها چون رادگان یا رایگان ، رسکت و لاجیم و یا قدمگاه بخوبی برمی آید که نخست اینگونه بناها برای راهنمایی یا آسودن مسافران ساخته شده ولی پس از آن گاهی تبدیل به آرامگاه بانی خود یا بزرگی که در آن نزدیکی یا در حین سفر درگذشته شده اند . مثلاً میدانیم قدمگاه نیشابور پیش از آنکه حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) به طوس تشریف فرما شود میل راهنمایی بیش نبوده و شاید در کنار خود ساباط یا رباطی داشته ولی پس از مسافرت آن حضرت و به یاد اجتماع پرشور و عظیمی که از پیروان و دوستاران خاندان پیغمبر(ص) در بیرون آن برپا شده نام قدمگاه یا به اصطلاح امروز بنای یادبود به خود گرفته و به همین مناسبت بعدها در زمان شاهان شیعی ایران گسترش یافته و ایوانها و صفه ها و رباط ها خانهایی برآن افزوده شده است.

کاروانسراهای کنونی ایران اغلب شاه عباسی خوانده میشود و تقریباً برای کاروانسرا علم شده و در قرن چهارم هر کثرت رباطهایی که به همت ابوالحسن ماه برپاه شده نام ماهی برای بیشتر رباط ها علم بوده است و متاسفانه اکنون یک رباط آن بنام رباط ماهی در خراسان برای ما بجا مانده است.

تاریخچه واحدهای اقامتی ، پذیرایی در ایران

آثار بدست آمده در تپه های باستانی و دیگر جاهای فلات ایران حاکی از آنست ، رفت و آمد از دیر باز میان اقوام پیش از تاریخ وجود داشته و بر اثر همین تعامل و رفت و آمدها ، خصوصیات فرهنگها از یک تمدن به تمدن دیگر منتقل می شده در دوران حکومت عیلامیان تاسیساتی برای استراحت و رفاه حال آنان وجود داشته که بعدها بر اثر حملات آشوریان از بین رفته است . در بررسیهای دقیق و مستندی که از دوره مادها بعمل آمده بناها و تاسیسات عام المنفعه برای مسافران وجود نداشته . اما در زمان حکومت هخامنشیان و به قدرت رسیدن کوروش کبیر از جمله اقداماتش ، جاده های ارتباطی را که بجا مانده مادها بوده گسترش داده ، ساخت و ساز علی الخصوص تاسیسات عام المنفعه که بنوعی با مسافر در ارتباط بود همانند آب انبار، کاروانسرا،میل راهنما و...رایج گردید.

هرودت تاریخ نویس یونانی در این باره میگوید : داریوش کبیر برای رفاه حال مسافران که از این مسیرها عبور میکردند ایستگاههایی که باید آنرا هسته اولیه واحدهای اقامتی بحساب بیاوریم تاسیس کرد بطوریکه در 5 کیلومتر 2 کاروانسرا ایجاد کرد در این کاروانسراها چاپارهای هخامنشی حضور داشتند تا نامه های دیوانی و دولتی را سریع به مقصد برساند . از اقدامات دولت سلوکیان هم میتوان به گسترش راه ها ، جاده ها و تاسیس بناهایی همچون کاروانسرا اشاره کرد . اشکانیان هم در کنار مسیر جاده ابریشم که از اهمیت بالایی برخوردار بود منزلگاهها و کاروانسراهایی بنا کردند. در زمان ساسانیان هم علی الخصوص در کنار مسیرهای تجاری تاسیسات عام المنفعه برای رفاه حال مسافران ایجاد گردید که کاروانسرای جنوب فیروزآباد فارس و کاروانسرای دروازه گچ اشاره کرد . در دوران اوایل بعد از اسلام تمامی این تاسیسات از رونق افتاد و اهمیت و اعتبار خود را از دست داد و به ویرانه مبدل شد شاید بتوان دلیل عمده اش را بی رونقی در کسب و کار و تجارت بود . ساخت و ساز وآبادانی به خاموشی گرایید ، گرفتاریهای دولتها ،حملات با نیروهای مهاجم و اغتشاشات داخلی از جمله این عوامل هستند.اما دیری نپایید که در حکومتهای سامانیان ،آل بویه ،آل زیار و غزنویان به تعمیر و مرمت جاده ها و کاروانسراها همت گماردند . در صدارت خواجه نظام الملک در حکومت سلجوقیان در مسیر جاده ها برای آسایش کاروانیان ، کاروانسراهای متعددی بنا شد . از خصوصیات مهم این کاروانسراها و بناها همانند مساجد با پلان چهاردیواری احداث شده اند اطاقها و اصطبل کاملا مجزا و به دور از هم ساخته شده اند . اما یکی از بدترین و دشوارترین ادوار تاریخ ، حکمرانی مغولان بر ایران بود . در این دوران خرابی ، جنگها با دیگر دولتها و کشتار به اوج میرسد تا اینکه هلاکو خان از نوادگان چنگیز به قدرت میرسد و از جمله اقدامات اساسی آن امن کردن راهها بود و در مسیر راه ها ، مساجد و بناهایی همچون دارالغربا، دارالسیاده دائر کردند تا مسافران و رهگذران سکنا گزینند . همچنین بقاع برخی از مشایخ گشترش یافت که نمونه ایی از مهمانخانه ها بود که میتوان به خانقاه پیربسطام و...اشاره کرد . بدین ترتیب روند ایجاد و ساخت و استفاده از کاروانسراها و مهمانخانه ها در دوره های افشاریه و زندیه ادامه داشت . تا اینکه اولین مهمانپذیرها و هتلها در کشور آغاز گردید که بعضا خارجیها بنیانگذاری یا به سبک آنان بود از سال 1260 تا سال 1315 تحولات جدیدی در در ایجاد هتلها آغاز گردید که از اولین ها میتوان به هتل پایتخت ، هتل قرن بیستم اشاره کرد.

منبع : مجله چتراتا

تاریخچه اقامتگاه بوم گردی

در این مقاله قصد داریم شما عزیزان را با تاریخچه اقامتگاه بومگردی آشنا سازیم ، با چترآتا همراه باشید ، در این باره بیشتر بدانید. برای رزرو و اجاره اقامتگاه بوم گردی می‌توانید از طریق سایت چتراتا اقدام نمایید.

تعریف اقامتگاه بوم گردی

اقامتگاه های بومگردی، اقامتگاه‌هایی هستند که در محیط‌های طبیعی و بومی با رعایت ضوابط زیست ‌محیطی و به شکلی سازگار با معماری بومی، بافت تاریخی و سیمای طبیعی منطقه تاسیس شده و ضمن حداکثر تعامل با جامعه محلی و توجه به اقلیم، زمینه حضور گردشگران را با کیفیتی قابل قبول و تعریف شده فراهم می‌نمایند. حاصل اقامت در خانه‌های محلی، فضای صمیمانه‌تر بین گردشگر و جامعه محلی، آشنایی با شیوه زندگی اقوام، روستاهای مختلف و ایجاد درآمد برای بومیان منطقه است.

تاریخچه اقامتگاه بوم گردی

شاید بتوان اولین موسسان مسافرخانه ها را بعضی از خانواده ها دانست . اینان با در اختیار گذاشتن اتاق جهت استراحت و تهیه غذایی مفید و سالم و حتی مکانی برای نگهداری حیوانات و با دریافتی اندک از افراد پذیرایی میکردند که بنام تختخواب و صبحانه بود بررسیها حاکی از آنست که تعدادی زیادی مسافرخانه که اغلب در مسیر راههای عمومی و یا پناهگاهها و استراحتگاه ها ایجاد شده است در روم باستان بوده است که بیشتر مورد توجه مقامات دولتی و شخصیتهای کشوری قرار میگرفت . در آسیا هم این مکانها بر سر مسیر کاروانها بود بطوری که زائرانی که به مناطق زیارتی سفر میکردند از این مکانها برای استراحت و تهیه غذا استفاده میکردند . شاید در همه کتابهایی که درباره تاریخ و جغرافیای ایران نوشته شده و در همه سفرنامه های جهانگردان از توجه به راه و ساختمانهای پیوسته به آن و همچنین راهداری و پست منظم از روزگاران بسیار کهن سخن رفته باشد و نیز وجود واژه هایی چون ساباط و رباط و برید در زبانهای زنده و مرده جهان که از گویشهای کهن ایرانی گرفته شده مؤید این نظر است که پهناوری سرزمین و دوری شهرها و آبادیهای ایران و کشورهای همسایه ، ایرانی را ناچار میکرده است که راههای پاکیزه و امن داشته باشد و منزل به منزل و آبادی به آبادی آسایشگاه بسازد و نیز برای اینکه کاروانها در بیابان راه خود را بیابند برجها و میلهایی برافرازد که از دور مانند برج دریایی رهسپاران را راهنمایی کند . در میان نام ساختمانهایی که بیرون از شهر و در کنار جاده ها بگوش میخورد نام کهن کربات یا کارباط که با کاروان پیوستگی تمام دارد این واقعیت را میرساند که کاروانهای ایرانی و غیر ایرانی حتی در دشتهای دراز و پهناور بی سر و سامان نبوده اند و به آسانی و آسودگی کالا و مسافر را از خاور به باختر و از شمال به جنوب میبرده اند. هر چند میلهای راهنمایی که در سراسر ایران زمین بخصوص در بیابانها و جنگلها وجود دارند امروزه اغلب تبدیل به آرامگاه شده ولی از نام میل که میتوان آنرا به میان راه تعبیر کرد و نام ویژه آنها چون رادگان یا رایگان ، رسکت و لاجیم و یا قدمگاه بخوبی برمی آید که نخست اینگونه بناها برای راهنمایی یا آسودن مسافران ساخته شده ولی پس از آن گاهی تبدیل به آرامگاه بانی خود یا بزرگی که در آن نزدیکی یا در حین سفر درگذشته شده اند . مثلاً میدانیم قدمگاه نیشابور پیش از آنکه حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) به طوس تشریف فرما شود میل راهنمایی بیش نبوده و شاید در کنار خود ساباط یا رباطی داشته ولی پس از مسافرت آن حضرت و به یاد اجتماع پرشور و عظیمی که از پیروان و دوستاران خاندان پیغمبر(ص) در بیرون آن برپا شده نام قدمگاه یا به اصطلاح امروز بنای یادبود به خود گرفته و به همین مناسبت بعدها در زمان شاهان شیعی ایران گسترش یافته و ایوانها و صفه ها و رباط ها خانهایی برآن افزوده شده است.

کاروانسراهای کنونی ایران اغلب شاه عباسی خوانده میشود و تقریباً برای کاروانسرا علم شده و در قرن چهارم هر کثرت رباطهایی که به همت ابوالحسن ماه برپاه شده نام ماهی برای بیشتر رباط ها علم بوده است و متاسفانه اکنون یک رباط آن بنام رباط ماهی در خراسان برای ما بجا مانده است.

تاریخچه واحدهای اقامتی ، پذیرایی در ایران

آثار بدست آمده در تپه های باستانی و دیگر جاهای فلات ایران حاکی از آنست ، رفت و آمد از دیر باز میان اقوام پیش از تاریخ وجود داشته و بر اثر همین تعامل و رفت و آمدها ، خصوصیات فرهنگها از یک تمدن به تمدن دیگر منتقل می شده در دوران حکومت عیلامیان تاسیساتی برای استراحت و رفاه حال آنان وجود داشته که بعدها بر اثر حملات آشوریان از بین رفته است . در بررسیهای دقیق و مستندی که از دوره مادها بعمل آمده بناها و تاسیسات عام المنفعه برای مسافران وجود نداشته . اما در زمان حکومت هخامنشیان و به قدرت رسیدن کوروش کبیر از جمله اقداماتش ، جاده های ارتباطی را که بجا مانده مادها بوده گسترش داده ، ساخت و ساز علی الخصوص تاسیسات عام المنفعه که بنوعی با مسافر در ارتباط بود همانند آب انبار، کاروانسرا،میل راهنما و...رایج گردید.

هرودت تاریخ نویس یونانی در این باره میگوید : داریوش کبیر برای رفاه حال مسافران که از این مسیرها عبور میکردند ایستگاههایی که باید آنرا هسته اولیه واحدهای اقامتی بحساب بیاوریم تاسیس کرد بطوریکه در 5 کیلومتر 2 کاروانسرا ایجاد کرد در این کاروانسراها چاپارهای هخامنشی حضور داشتند تا نامه های دیوانی و دولتی را سریع به مقصد برساند . از اقدامات دولت سلوکیان هم میتوان به گسترش راه ها ، جاده ها و تاسیس بناهایی همچون کاروانسرا اشاره کرد . اشکانیان هم در کنار مسیر جاده ابریشم که از اهمیت بالایی برخوردار بود منزلگاهها و کاروانسراهایی بنا کردند. در زمان ساسانیان هم علی الخصوص در کنار مسیرهای تجاری تاسیسات عام المنفعه برای رفاه حال مسافران ایجاد گردید که کاروانسرای جنوب فیروزآباد فارس و کاروانسرای دروازه گچ اشاره کرد . در دوران اوایل بعد از اسلام تمامی این تاسیسات از رونق افتاد و اهمیت و اعتبار خود را از دست داد و به ویرانه مبدل شد شاید بتوان دلیل عمده اش را بی رونقی در کسب و کار و تجارت بود . ساخت و ساز وآبادانی به خاموشی گرایید ، گرفتاریهای دولتها ،حملات با نیروهای مهاجم و اغتشاشات داخلی از جمله این عوامل هستند.اما دیری نپایید که در حکومتهای سامانیان ،آل بویه ،آل زیار و غزنویان به تعمیر و مرمت جاده ها و کاروانسراها همت گماردند . در صدارت خواجه نظام الملک در حکومت سلجوقیان در مسیر جاده ها برای آسایش کاروانیان ، کاروانسراهای متعددی بنا شد . از خصوصیات مهم این کاروانسراها و بناها همانند مساجد با پلان چهاردیواری احداث شده اند اطاقها و اصطبل کاملا مجزا و به دور از هم ساخته شده اند . اما یکی از بدترین و دشوارترین ادوار تاریخ ، حکمرانی مغولان بر ایران بود . در این دوران خرابی ، جنگها با دیگر دولتها و کشتار به اوج میرسد تا اینکه هلاکو خان از نوادگان چنگیز به قدرت میرسد و از جمله اقدامات اساسی آن امن کردن راهها بود و در مسیر راه ها ، مساجد و بناهایی همچون دارالغربا، دارالسیاده دائر کردند تا مسافران و رهگذران سکنا گزینند . همچنین بقاع برخی از مشایخ گشترش یافت که نمونه ایی از مهمانخانه ها بود که میتوان به خانقاه پیربسطام و...اشاره کرد . بدین ترتیب روند ایجاد و ساخت و استفاده از کاروانسراها و مهمانخانه ها در دوره های افشاریه و زندیه ادامه داشت . تا اینکه اولین مهمانپذیرها و هتلها در کشور آغاز گردید که بعضا خارجیها بنیانگذاری یا به سبک آنان بود از سال 1260 تا سال 1315 تحولات جدیدی در در ایجاد هتلها آغاز گردید که از اولین ها میتوان به هتل پایتخت ، هتل قرن بیستم اشاره کرد.

منبع : مجله چتراتا